Rau bợ (cỏ bợ, cỏ chữ điền, điền tự thảo,…) là một loại cỏ mọc hoang dưới nước hoặc nơi ẩm ướt, cao khoảng 15 - 20 cm với thân mảnh. Lá gồm 4 lá chét hình tam giác ngược, xếp chéo chữ thập, rũ xuống vào ban đêm. Quả là một bào tử quả nhỏ, mọc 2 - 3 cái ở cùng một gốc cuống lá. Mùa hoa quả là tháng 5 – 6.
Cây rau bợ có hoa. Tuy nhiên, hoa của rau bợ rất nhỏ, thường khó nhận thấy bằng mắt thường. Chúng thường mọc ở các khớp nối giữa lá, thân, có màu trắng hoặc vàng nhạt. Dù không nổi bật, nhưng hoa của rau bợ vẫn đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh sản, phát triển của cây. Vì vậy, nếu quan sát kỹ, bạn sẽ có thể nhận ra những bông hoa nhỏ xinh trên cây rau bợ.
Rau bợ có công dụng thanh nhiệt, giải độc, giúp cơ thể giải nhiệt trong những ngày hè nóng bức. Nhờ tính mát, giàu chất xơ, rau bợ còn hỗ trợ hệ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón, cải thiện chức năng tiêu hóa. Ngoài ra, rau bợ còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất, bao gồm vitamin A, vitamin C, sắt, canxi, giúp tăng cường hệ miễn dịch, duy trì sức khỏe xương khớp.
Rau bợ còn có tác dụng lợi tiểu, giúp điều trị các bệnh liên quan đến đường tiểu như viêm nhiễm đường tiết niệu, sỏi thận theo Đông Y. Ngoài ra, rau bợ còn có khả năng làm giảm huyết áp, hỗ trợ điều trị bệnh cao huyết áp. Những công dụng đa dạng, hiệu quả của rau bợ đã khiến nó trở thành một nguyên liệu quý trong các bài thuốc dân gian, là một món ăn bổ dưỡng trong bữa cơm gia đình.
Giá Trị Dinh Dưỡng Của Rau Bợ
. Chất Xơ: Rau bợ chứa một lượng chất xơ đáng kể, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón. Chất xơ còn hỗ trợ trong việc kiểm soát cân nặng, duy trì mức đường huyết ổn định.
. Vitamin A: Rau bợ giàu vitamin A, giúp cải thiện sức khỏe của mắt, tăng cường hệ miễn dịch, thúc đẩy quá trình phát triển tế bào. Vitamin A cũng có vai trò quan trọng trong việc duy trì làn da khỏe mạnh.
. Vitamin C: Hàm lượng vitamin C trong rau bợ giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh nhiễm trùng. Vitamin C còn hỗ trợ sản xuất collagen, cần thiết cho da, xương, mạch máu.
. Sắt: Rau bợ cung cấp sắt, một khoáng chất quan trọng giúp ngăn ngừa thiếu máu, cải thiện quá trình vận chuyển oxy trong cơ thể. Sắt cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành các enzyme, các chức năng sinh lý khác.
. Canxi: Rau bợ chứa canxi, giúp duy trì xương chắc khỏe, phòng ngừa loãng xương. Canxi còn tham gia vào các chức năng cơ bắp, hệ thần kinh.
. Chất Chống Oxy Hóa: Rau bợ có chứa các chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra. Điều này có thể giúp ngăn ngừa một số bệnh mãn tính như ung thư, bệnh tim mạch.
. Các Khoáng Chất Khác: Ngoài sắt, canxi, rau bợ còn chứa các khoáng chất khác như magiê, kali,, kẽm, đều rất cần thiết cho các chức năng sinh học quan trọng của cơ thể.
Cách nấu canh rau bợ ngon thanh mát trong ngày hè oi bức không gì có thể so sánh được. Rau bợ dân dã nhưng giàu dưỡng chất, khi được kết hợp với những nguyên liệu tươi ngon khác, sẽ tạo nên một món canh không chỉ bổ dưỡng mà còn thơm ngon khó cưỡng.
Nguyên Liệu
. 200g rau bợ tươi
. 100g tôm tươi hoặc thịt heo (tuỳ chọn)
. 1 củ hành tím
. 2 tép tỏi
. Gia vị: muối, đường, hạt nêm, nước mắm
. Hành lá, ngò rí (tuỳ thích)
Các Bước Nấu
1. Sơ Chế Nguyên Liệu
. Rau bợ: Nhặt bỏ những lá già, úa, sau đó rửa sạch nhiều lần với nước để loại bỏ bụi bẩn, tạp chất. Ngâm rau bợ trong nước muối loãng khoảng 10 phút rồi rửa lại bằng nước sạch, để ráo.
. Tôm: Bóc vỏ, bỏ đầu, rút chỉ đen rồi rửa sạch. Nếu dùng thịt heo, thái thành miếng mỏng vừa ăn.
. Hành tím, tỏi: Bóc vỏ, băm nhỏ.
. Hành lá, ngò rí: Rửa sạch, cắt nhỏ.
2. Xào Tôm (Hoặc Thịt Heo)
. Đặt nồi lên bếp, cho vào 1-2 muỗng dầu ăn. Khi dầu nóng, cho hành tím, tỏi băm vào phi thơm.
. Thêm tôm hoặc thịt heo vào xào đến khi chín tới. Nêm một chút muối, hạt nêm, nước mắm cho vừa ăn.
3. Nấu Canh
. Đổ khoảng 1,5 lít nước vào nồi, đun sôi.
. Khi nước sôi, hạ lửa nhỏ, thả rau bợ vào nồi. Nấu khoảng 3-5 phút cho rau chín tới.
. Nêm nếm lại gia vị cho vừa miệng với muối, đường, hạt nêm.
4. Hoàn Thiện Món Canh
. Tắt bếp, cho hành lá, ngò rí đã cắt nhỏ vào nồi.
. Múc canh ra tô, dùng nóng với cơm trắng.
* Mẹo Để Canh Rau Bợ Thêm Ngon
. Không nên nấu rau bợ quá lâu vì sẽ làm mất đi độ tươi ngon, chất dinh dưỡng của rau.
. Để canh có hương vị đặc biệt hơn, bạn có thể thêm một chút nước cốt chanh hoặc giấm vào nồi canh trước khi tắt bếp.
. Nếu muốn canh thêm thơm ngon, bạn có thể rang một ít tỏi băm nhỏ, rắc lên trên canh trước khi dùng.
Canh rau bợ được nhiều người yêu thích bởi sự đơn giản trong cách nấu, những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại. Rau bợ, hay còn được gọi là rau dớn nước, không chỉ có tính mát giúp thanh nhiệt cơ thể mà còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất quan trọng. Với một chút biến tấu trong cách chế biến, bạn có thể tạo ra một món canh rau bợ đậm đà, hài hòa, rất dễ ăn.
Rau bợ có thể kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo ra món canh ngon miệng, bao gồm: tôm tươi, thịt băm, cá, xương heo, nấm, và các loại rau khác như rau cải, rau mồng tơi. Các nguyên liệu này giúp tăng thêm vị ngọt tự nhiên cho món canh và bổ sung dinh dưỡng.
Canh rau bợ khá dễ nấu, chỉ cần sơ chế rau bợ sạch sẽ, kết hợp với các nguyên liệu phù hợp. Bạn chỉ cần đun sôi nước dùng từ xương hoặc thịt, sau đó thả rau bợ vào nấu chín. Canh này không yêu cầu nhiều kỹ thuật phức tạp, chỉ cần chú ý nấu nhanh để rau không bị nhũn.
Rau bợ có tính mát và được sử dụng trong y học dân gian để thanh nhiệt, giải độc. Vì vậy, canh rau bợ là một món ăn nhẹ nhàng và giúp cơ thể giải nhiệt, đặc biệt thích hợp cho những ngày nắng nóng.
Canh rau bợ là món ăn dễ tiêu, nhẹ nhàng và giàu dưỡng chất, phù hợp cho cả trẻ em và người lớn tuổi. Tuy nhiên, nên nấu rau bợ kỹ hơn một chút cho trẻ em và người lớn tuổi để dễ nhai và tiêu hóa.
Cả tôm và thịt đều là lựa chọn tốt khi nấu canh rau bợ, tùy thuộc vào khẩu vị của từng người. Nếu thích hương vị ngọt thanh, tươi mát, tôm là lựa chọn phù hợp. Thịt băm hoặc xương heo sẽ mang lại vị đậm đà và béo ngậy hơn cho món canh.
Canh rau bợ có thể ăn cùng cơm trắng, các món cá kho hoặc thịt kho để cân bằng hương vị. Món canh nhẹ này giúp làm dịu bớt độ mặn của các món chính, tạo sự hài hòa trong bữa ăn.