Thêm vị ngon cuộc sống!
Lá me đất (cây me đất, tam diệp toan, ba chìa) thường có ba lá hình trái tim, màu xanh bắt mắt, thân nhỏ mọng nước, hoa có 2 loại màu vàng hoặc tím, mọc dại ở nhiều nơi, thường sống ở những vùng ẩm ướt, có thể chịu bóng. Chúng có thể mọc hoang ở các bờ ruộng, bãi đất hoặc thậm chí ngay trong vườn nhà. Tháng 6 đến tháng 7 là thời gian lý tưởng nhất để thu hoạch cây me đất. Tuy gọi là lá nhưng khi ăn người ta nhổ cả cây, chỉ bỏ phần rễ để nấu.
Lá me đất có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm nhờ tính mát, tính chua. Vì vậy, lá me đất thường được dùng để điều trị các chứng viêm nhiễm như viêm họng, viêm amidan, viêm phổi... Ngoài ra, lá me đất còn có tác dụng tiêu đờm, chống ho, giải cảm. Một số bài thuốc cổ truyền còn sử dụng lá me đất để chữa các bệnh về da như mụn nhọt, ghẻ lở, chàm... Đây thực sự là một vị thuốc quý giá trong y học dân gian.
Lá me đất tươi còn có tác dụng giúp tăng thêm hương vị cho nhiều món ăn. Lá me đất thường được dùng để nấu canh chua, gỏi, nộm... Ngoài ra, lá me đất còn có thể được sử dụng như một loại gia vị tự nhiên, tăng thêm hương vị cho các món xào, kho. Với những đặc tính này, lá me đất đã trở thành một thành phần không thể thiếu trong nhiều món ăn dân dã.
Lá me đất có thể hỗ trợ trị ho theo các tài liệu y học cổ truyền do có tính mát, tính chua, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu đờm. Lá me đất có tác dụng tiêu đờm, làm long đờm, giúp người bệnh ho ra đờm dễ dàng hơn. Giảm kích ứng đường hô hấp từ đó làm giảm triệu chứng ho. Lá me đất có tính thanh nhiệt, giải độc, giúp loại bỏ các độc tố gây ra ho. Nhiều bài thuốc cổ truyền sử dụng lá me đất tươi hoặc phơi khô để chữa các chứng ho, như ho do phong hàn, ho do nhiệt, ho do đờm,... Lá me đất có thể được dùng dưới dạng sắc, nấu canh hoặc ăn trực tiếp. Vì vậy, loại lá nàu được xem là một vị thuốc quý giá, có tác dụng rất hiệu quả trong việc điều trị các chứng ho khác nhau. Đây là một lựa chọn tự nhiên, an toàn, đáng được quan tâm.
Giá trị dinh dưỡng của lá me đất
. Vitamin C: Lá me đất rất giàu vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh. Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ sức khỏe da, răng.
. Vitamin A: Lá me đất chứa một lượng đáng kể vitamin A, cần thiết cho sự phát triển của mắt, da, hệ miễn dịch.
. Sắt: Lá me đất là nguồn cung cấp sắt tốt, giúp ngăn ngừa, điều trị thiếu máu do thiếu sắt.
. Canxi: Lá me đất chứa canxi, khoáng chất quan trọng cho sự phát triển, duy trì xương khỏe mạnh.
. Kali: Lá me đất cũng là nguồn cung cấp kali, giúp duy trì sự cân bằng nước, điện giải trong cơ thể.
Cách nấu canh chua lá me đất với vị chua thanh thoát, mang hương vị đặc trưng, chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe như vitamin C, sắt, canxi... Kết hợp cùng các nguyên liệu khác như thịt cá, rau củ tươi ngon, món canh này sẽ trở thành món ăn vô cùng hấp dẫn, đáp ứng được cả vị giác lẫn nhu cầu dinh dưỡng của gia đình.
Nguyên liệu
. 300g lá me đất tươi, rửa sạch, thái nhỏ
. 300g thịt cá (có thể dùng cá lóc, cá trắm, cá chép...), rửa sạch, thái miếng vừa ăn
. 2 quả cà chua, rửa sạch, thái múi cau
. 1 củ hành tím, bóc vỏ, thái lát mỏng
. 3-4 tép tỏi, bóc vỏ, băm nhỏ
. 2 thìa canh nước mắm
. 1-2 thìa canh đường
. 1-2 thìa canh nước cốt chanh
. Muối, tiêu, rau thơm (ngò, rau răm, rau ngổ...) vừa đủ
. 1 lít nước dùng hoặc nước lọc
Các bước thực hiện
. Phi thơm hành tím, tỏi băm trong chút dầu ăn.
. Cho cá, cà chua vào xào sơ qua khoảng 2-3 phút.
. Thêm nước dùng hoặc nước lọc vào, để lửa to đến sôi.
. Nêm nếm với nước mắm, đường, nước cốt chanh, muối, tiêu cho vừa ăn.
. Khi nước sôi, cho lá me đất vào, nấu thêm khoảng 5 phút cho lá me chín mềm.
. Nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn.
. Rắc thêm một ít rau thơm lên trên, múc ra bát, thưởng thức.
Mẹo nhỏ
. Chọn lá me đất tươi, xanh, không bị úa vàng hoặc sâu bệnh.
. Điều chỉnh lượng nước mắm, đường, chanh cho vừa miệng. Vị chua, ngọt, mặn cân bằng.
. Không nấu lá me quá lâu để tránh mất vị chua đặc trưng, mất độ giòn.
. Có thể thêm nguyên liệu khác để tăng độ dinh dưỡng.
. Ăn nóng kết hợp với cơm trắng sẽ càng ngon miệng.
Canh chua lá me đất phổ biến ở hầu khắp các gia đình nông thôn miền Trung, được ưa thích nhờ có vị chua thanh đặc trưng. Không chỉ mang đến một hương vị độc đáo, canh chua lá me đất còn là nguồn dinh dưỡng dồi dào, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Những loại cá phù hợp để nấu canh chua lá me đất thường là cá có thịt ngọt, chắc và ít tanh, ví dụ như cá lóc, cá bông lau, cá diêu hồng, cá basa, cá chẽm, hoặc cá hú. Những loại cá này dễ thấm vị chua của lá me đất, tạo nên hương vị hài hòa cho món canh.
Canh chua lá me đất có thể hợp với khẩu vị của người miền Bắc, đặc biệt là những ai thích vị chua thanh nhẹ và hương thảo mộc tự nhiên. Tuy nhiên, người miền Bắc thường ưa vị chua từ dấm bỗng hoặc sấu hơn, vì vậy có thể món này cần được điều chỉnh đôi chút về vị chua để phù hợp hơn với khẩu vị địa phương.
Canh chua lá me đất thường được ăn kèm với cơm trắng, giúp trung hòa vị chua và tạo cảm giác no. Ngoài ra, bạn có thể kết hợp với các món kho hoặc chiên như cá kho tộ, thịt kho, hoặc tôm rim mặn. Món canh này cũng rất hợp khi dùng chung với rau sống, dưa leo, và ớt.
Có, bạn có thể nấu canh chua lá me đất với thịt. Thịt heo ba chỉ thái mỏng hoặc thịt bằm thường được sử dụng trong các biến tấu của món canh chua. Tuy nhiên, so với cá hay tôm, thịt không tạo độ ngọt tự nhiên cho nước canh mà cần thêm gia vị để cân bằng hương vị.
Người bị đau dạ dày nên hạn chế ăn canh chua nói chung, vì các món có vị chua có thể kích thích dạ dày tiết nhiều axit hơn, gây khó chịu. Nếu muốn ăn, người bị đau dạ dày có thể giảm lượng lá me đất để giảm độ chua hoặc chỉ ăn với lượng vừa phải để không ảnh hưởng đến sức khỏe.
Có, tôm là một lựa chọn tuyệt vời để nấu canh chua lá me đất. Tôm tươi tạo ra vị ngọt tự nhiên, rất hài hòa với vị chua của lá me đất. Tôm cũng dễ chế biến và thường ít tanh hơn cá, nên món canh chua sẽ có vị thanh mát và hấp dẫn.
