“Bung” là danh từ chỉ một loại nồi (xoong) được làm bằng đồng có kích thước lớn nhất, phần miệng nhỏ, phần hông nồi phình ra. Ngày xưa, người ta chia loại nồi này thành 10 cỡ từ nhỏ đến lớn (1-10), nồi bung chính là chiếc nồi cỡ 10, có 4 tai. Vì chiếc nồi rất lớn nên những món được nấu trong đó phải mất thời gian khá lâu. Ngày nay rất hiếm có thể nhìn thấy được loại nồi này cho nên “bung” còn được hiểu là “hầm lâu”, “nấu lâu”,… Vì vậy, món lươn bung ban đầu nghĩa là lươn nấu trong nồi bung, còn hiện nay được biết giống như món lươn hầm.
Món lươn bung có nguồn gốc từ các vùng quê miền Bắc Việt Nam, nơi lươn thường được chế biến thành các món ăn phong phú. Tên gọi "lươn bung" xuất phát từ cách chế biến món ăn này, trong đó lươn được nấu cùng với các nguyên liệu khác trong một nồi, tạo ra một món ăn có hương vị đặc trưng. "Bung" ở đây có thể hiểu là "nấu" hoặc "hầm" trong một thời gian dài để các hương vị hòa quyện với nhau.
* Ý Nghĩa Văn Hóa
. Món Ăn Gia Đình: Lươn bung không chỉ là một món ăn ngon mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Nó thường được chế biến trong các bữa ăn sum vầy, đặc biệt là trong các dịp lễ hội, để thể hiện lòng hiếu khách, sự tôn trọng đối với người thân, khách quý.
. Món Ăn Cổ Truyền: Món ăn này là một phần quan trọng trong kho tàng ẩm thực Việt Nam, gắn liền với truyền thống, phong tục tập quán của người Việt. Nó thể hiện sự khéo léo trong việc sử dụng nguyên liệu, tạo ra những món ăn đậm đà hương vị truyền thống.
Lươn bung không đơn thuần là một món ăn mà còn là một phần của di sản ẩm thực. Với sự kết hợp hài hòa giữa các nguyên liệu, kỹ thuật chế biến, món lươn bung đã khẳng định vị trí của mình trong nền ẩm thực phong phú của đất nước.
Khi nhắc đến lươn, chúng ta không thể không nghĩ đến vô vàn cách chế biến độc đáo, từ những món ăn quen thuộc đến những công thức đặc biệt. Lươn bung là một trong những món ăn nổi bật trong danh sách này, đặc biệt dành cho những ai yêu thích sự mới lạ, hương vị đậm đà.
Nguyên Liệu
. 1kg lươn
. 300g thịt ba rọi
. 5 trái chuối xanh
. 3 trái cà chua
. 1 cây bạc hà
. 50g nghệ tươi
. 3 tép sả
. 1 nắm lá lốt
. Hành, tỏi, tiêu, muối, đường, bột ngọt, nước mắm, dầu ăn: Gia vị
. Nứa chén cơm mẻ: Lọc qua rây
Cách Làm
1. Sơ Chế Nguyên Liệu:
. Lươn sau khi mua về, rửa sạch với muối, chanh, cắt bỏ đầu, ruột, rửa lại với nước sạch, để ráo, rồi cắt thành khúc.
. Thịt ba rọi rửa sạch, thái mỏng. Nghệ cạo vỏ, rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước.
. Cơm mẻ cho vào bát, thêm chút nước, lọc qua rây để lấy phần nước cơm mẻ.
2. Ướp Lươn:
. Sả rửa sạch, bào mỏng, cho vào cối giã nát, thêm chút nước, vắt lấy nước, bỏ bã.
. Ướp lươn với nước mắm, muối, cơm mẻ, nước nghệ tươi, nước sả,, bột ngọt. Để ướp trong khoảng 30 phút cho thấm gia vị.
3. Chuẩn Bị Các Phụ Liệu Khác:
. Chuối xanh gọt vỏ, cắt khúc khoảng 4cm, chẻ làm 4, ngâm vào nước muối loãng.
. Cà chua rửa sạch, bỏ hạt, cắt thành múi cau.
. Bạc hà tước vỏ, xắt xéo. Lá lốt rửa sạch, xắt sợi.
4. Nấu Món Ăn:
. Làm nóng chảo với dầu ăn, phi thơm hành, tỏi. Cho thịt lươn, thịt ba rọi vào xào cho săn.
. Thêm cà chua vào xào chung đến khi cà chua thấm gia vị, rồi múc ra đĩa.
. Đổ phần nước ướp lươn vào chảo, thêm nước sôi, cho chuối xanh vào nấu cho chín mềm.
. Khi chuối đã chín mềm, cho thịt lươn, thịt ba rọi đã xào vào chảo. Đun sôi trở lại, hạ lửa nhỏ, nêm gia vị vừa ăn, thêm bạc hà vào rồi nhắc xuống.
5. Hoàn Thành:
. Múc lươn bung ra tô, rắc lá lốt xắt sợi lên trên. Dùng nóng để cảm nhận trọn vẹn hương vị.
Hương vị đặc trưng của món lươn bung
Món lươn bung nổi bật với hương vị đặc trưng, sự hòa quyện của các nguyên liệu. Dưới đây là những yếu tố chính tạo nên hương vị đặc trưng của món ăn này:
. Hương Thơm Từ Lươn: Thịt lươn có vị ngọt tự nhiên, kết cấu mềm, dễ thấm gia vị. Khi được chế biến đúng cách, lươn có mùi thơm đặc trưng, vị ngon, không bị tanh.
. Hương Vị Đậm Đà Từ Gia Vị
Nghệ: Nghệ tươi không chỉ tạo màu sắc đẹp mắt cho món ăn mà còn mang lại hương vị ấm nóng, hơi cay nhẹ, làm tăng độ thơm ngon của món lươn bung.
Sả: Sả góp phần tạo nên hương thơm tươi mới, mùi hương đặc trưng, làm dậy mùi, giúp khử mùi tanh của lươn.
Nước Mắm: Nước mắm mang đến vị mặn mà, đậm đà, một lớp hương vị phong phú cho món ăn.
. Vị Ngọt Nhẹ Của Chuối Xanh: Khi nấu cùng lươn, chuối xanh trở nên mềm mại, thấm gia vị, tạo ra vị ngọt nhẹ, một chút chua thanh, giúp cân bằng hương vị của món ăn.
. Vị Chua Ngọt Từ Cà Chua: Cà chua cung cấp vị chua nhẹ, giúp làm mềm thịt, tạo sự hòa quyện hương vị. Vị chua của cà chua cũng giúp làm dịu, cân bằng độ ngọt của chuối xanh, độ mặn của nước mắm.
. Hương Thơm Từ Các Loại Rau, Gia Vị
Bạc Hà: Bạc hà thêm vào món ăn tạo ra một hương thơm đặc biệt, tươi mát, giúp làm phong phú thêm hương vị tổng thể.
Lá Lốt: Lá lốt xắt sợi mang đến một chút hương vị cay nồng, làm tăng độ ngon miệng, đa dạng hương vị.
. Vị Cay, Mặn
Tiêu, Gia Vị: Tiêu được thêm vào để tạo độ cay nhẹ, kết hợp với các gia vị khác như muối, bột ngọt để điều chỉnh vị mặn ngọt, tạo nên một món ăn hoàn hảo, đậm đà.
Với cách chế biến đơn giản nhưng đầy sáng tạo, món lươn bung không chỉ mang đến một bữa ăn ngon miệng mà còn là sự kết hợp hài hòa của các nguyên liệu, gia vị truyền thống. Hương thơm đặc trưng từ lươn, nghệ, sả cùng vị ngọt nhẹ của chuối xanh, cà chua tạo nên một món ăn hấp dẫn, dễ làm.
Lươn bung thường được ăn kèm với bún, cơm trắng hoặc bánh đa, giúp làm phong phú thêm bữa ăn.
Có, lươn chứa nhiều protein, vitamin A, B12 và các khoáng chất cần thiết. Món này cũng bổ dưỡng và có tác dụng làm ấm cơ thể.
Tùy khẩu vị, một chút đường có thể giúp làm dịu vị mặn và tăng thêm độ đậm đà cho món ăn.
Ngoài cà tím, có thể thêm rau rút hoặc mồng tơi để món ăn thêm phần phong phú.